FİNANSMAN GİDER KISITLAMASI

Mustafa BİZİMYER

13 Eylül 2020, Pazar

1. GİRİŞ

Genel anlamda finansman giderleri; işletmenin öz kaynak yetersizliğinden kaynaklanan ve vadeli mal alımı, kredi veya borç para alınması dolayısıyla ortaya çıkan faizler, kur farkları ve borçlanma ile ilgili diğer masraflardır. Tek Düzen Hesap Planı çerçevesinde ise 780-Finansman Giderleri Hesabı; işletme faaliyetlerinin aksamadan yürütülebilmesi amacıyla borçlanılan tutarlarla ilgili faiz, kur farkları, komisyon ve benzeri giderler olarak tanımlanmıştır.

6322 sayılı Kanun öncesi işletmeler tarafından katlanılan finansman giderlerinin tamamının vergi matrahının tespitinde herhangi bir kısıtlama olmaksızın gider olarak indirilmesi mümkündü. Örneğin; genel yönetim giderleri için bankadan kredi kullanan bir işletme, söz konusu kredinin faizini, hatta kredi yabancı para cinsinden ise kur farklarını dahi gider yazabiliyordu.

Bilindiği üzere şirket ortakları sahip oldukları servetleri işletmelere sermaye olarak koymak yerine gayrimenkullerde ve mevduat, repo hesaplarında değerlendirmeyi tercih edebilmektedir. İşletmelerin faaliyetleri ile ilgili katlandıkları giderleri ve maliyetleri özkaynak kullanmak yerine, yabancı kaynak kullanmak suretiyle faiz giderleri ve kur farklarını herhangi bir engel ile karşılaşmadan mali karın tespitinde gider yazabilmesi vergi matrahının aşınması sebebiyet vermektedir.

2. YASAL MEVZUAT

2.1. Gelir Vergisi Kanunundaki Düzenleme

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklı 41.maddesinin 9.bendi aşağıdaki gibidir:

“(6322 sayılı Kanun’un 6. maddesiyle düzenlenen bent; Yürürlük 01.01.2013) Kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unu aşmamak üzere Bakanlar Kurulu’nca kararlaştırılan kısmı.

Belirlenecek oranı sektörler itibarıyla farklılaştırmaya Cumhurbaşkanı, bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”